10 października 2017

Otwarcie wystawy pt. „Europa w rodzinie. Ziemiaństwo polskie w XX wieku” - relacja



5 października 2017 r. w naszej Bibliotece została uroczyście otwarta wystawa historyczna przygotowana przez Instytut Pamięci Narodowej i Polskie Towarzystwo Ziemiańskie pt.„Europa w rodzinie. Ziemiaństwo polskie w XX wieku”. Organizator wystawy i prowadząca wernisaż dr Katarzyna Maniewska (Instytut Pamięci Narodowej, Oddział w Bydgoszczy) przywitała gości, w gronie których znaleźli się: prof. dr hab. Jacek Woźny Rektor UKW, dr Aldona Chlewicka-Mączyńska Dyrektor Biblioteki UKW, prof. Mirosław Golon Dyrektor Oddziału IPN w Gdańsku i gospodarz IPN w Bydgoszczy, Edyta Cisewska Naczelnik Delegatury IPN w Bydgoszczy, Andrzej Musiał Prezes Kujawsko-Pomorskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Ziemiańskiego wraz z członkami, dr Agnieszka Łuczak główny autor i kurator wystawy. 



Jako pierwszy głos zabrał prof. dr hab. Jacek Woźny, który podkreślił ogromne znaczenie wyróżnienia Biblioteki, jako miejsca, w którym tak ważna wystawa będzie gościć przez dwa miesiące. Dodał również, że wystawa jest efektem podpisania porozumienia o współpracy między Uniwersytetem Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy a Instytutem Pamięci Narodowej. Przytoczył także stwierdzenie: „Narody tracąc pamięć, tracą życie” ta wystawa jest tego dowodem, trzeba o tym pamiętać, żeby nie stracić życia narodowego. Pamięć ma służyć danemu społeczeństwu, musimy ją pielęgnować, przekazywać ją dalej, ona jest niezbędna.”



Dyrektor Oddziału IPN w Gdańsku prof. Mirosław Golon zaznaczył, że wystawa ma bardzo duże znaczenie historyczne. „[…] Ta wystawa oddaje hołd grupie, bez której nie byłoby Polski. Bez ziemiaństwa […] państwa polskiego by nie było, nie byłoby naszych elit, nie byłoby środowisk inteligenckich, nie byłoby wybitych uczonych, specjalistów, ogromnej masy bohaterów, bez ziemiaństwa nie byłoby naszego najważniejszego polityka i wodza, który przynosi nam niepodległość, jak Józef Piłsudski. Bez ziemiaństwa nie byłoby jednego z najpiękniejszych, najwspanialszych bohaterów walki o Polskę w czasie II wojny światowej i po jej zakończeniu, rotmistrza Witolda Pileckiego, i tych nazwisk tysiące można by wymieniać. Dlatego ziemiaństwo odgrywało, odgrywa i będzie odgrywać niezwykle istotną rolę. […]” 



Andrzej Musiał, prezes Polskiego Towarzystwa Ziemiańskiego, przede wszystkim podziękował organizatorom i twórcom wystawy, gospodarzom Biblioteki UKW i władzom Uniwersytetu za duży wkład i przypomnienie środowiska ziemiańskiego, które uległo likwidacji w wyniku dekretu bierutowskiego. Podkreślił również, że duża część ziemian przetrwała i w tej nowej rzeczywistości próbuje w Polsce i na emigracji funkcjonować.



Twórczyni i kurator wystawy dr Agnieszka Łuczak w swoim wystąpieniu powiedziała m.in.: „Rozpoczęło się od tego, że Polskie Towarzystwo Ziemiańskie zwróciło się do prezesa IPN z prośbą, żeby stworzyć wystawę, która przywróci pamięć o rodzie ziemiaństwa jako elity, o ich roli kulturalnej, ekonomicznej, społecznej i jej wkładzie w działalność na rzecz niepodległej Polski.[…] Zastanawialiśmy się jak opowiadać o ziemiaństwie, ponieważ jest ogromny problem z pamięcią w tym temacie. Przez lata, przez okres PRL-u, była taka czarna legenda, czarny pijar, który w jakiś sposób jeszcze trwa. […] Znajdziemy tutaj zestawienie wiedzy na temat ziemiaństwa (tzw. encyklopedia ziemiaństwa) skrótowo, syntetycznie opisane różne funkcje ziemiaństwa, jego historię. Żeby przybliżyć rolę ziemiaństwa musieliśmy to zrobić przez pryzmat konkretnych osób, konkretnych ludzi, rodzin, bo tylko konkretne przykłady pozwolą nam uniknąć zarzutu zbytniego wychwalania tej grupy, wybielania tego obrazu. Dlatego został stworzony portret zbiorowy. […] Portrety rodzin są reprezentatywne dla wszystkich regionów kraju i dla różnych poziomów zamożności ziemiaństwa. […] Wystawa jest podzielona na trzy części: pierwsza to jest prolog (sentencje o ziemiaństwie, mapa majątków ziemiańskich, definicje ziemiaństwa), potem jest portret zbiorowy czyli rodziny i trzecia to jest epilog czyli stół, który stoi krzywo, ponieważ stoi na dziełach Stalina, Lenina, który pokazuje odwrócenie tego porządku po II wojnie światowej. Epilog pokazuje stan dworów i pałaców w dniu dzisiejszym, w jakim są obecnie stanie. […]



Po części oficjalnej zwiedzający mieli możliwość porozmawiania z autorką wystawy, zapoznania się z planszami, multimediami. Wystawa ma również internetową wersję, rozszerzoną o dodatkową ikonografię i treść. 









WIĘCEJ ZDJĘĆ - TUTAJ

Zapraszamy do zwiedzania wystawy w godzinach pracy biblioteki do 24 listopada.

1 komentarz: