Zajrzyj do Biblioteki UKW : Uroczystość upamiętniająca dr. Leszka Jana Malinowskiego w Bibliotece UKW

26 kwietnia 2017 roku w murach Biblioteki UKW odbyła się uroczystość upamiętniająca dr. Leszka Jana Malinowskiego – m.in. żołnierza AK, historyka sztuki i literaturoznawcy, założyciela i prezesa Bydgoskiego Oddziału Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej, głównego darczyńcy Pracowni Dziedzictwa Kulturowego Kresów Wschodnich Biblioteki UKW. Uroczystość odbyła się pod patronatem JM Rektora UKW prof. dr. hab. Jacka Woźnego i była elementem tegorocznych obchodów Święta Uniwersytetu.

Dyrektor Biblioteki UKW dr Aldona Chlewicka-Mączyńska otworzyła uroczystość oraz przywitała przybyłych gości.

Wśród gości, którzy uświetnili uroczystość byli m.in.: synowie Tomasz, Marek oraz Andrzej Malinowscy wraz z rodzinami, prezes Zarządu Głównego Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej kpt. ż. w. inż. Józef Szyłejko, sekretarz ZG TMWiZW Janina Binczak, przewodnicząca Bydgoskiego Oddziału TMWiZW Irena Danecka, dyrektor Biblioteki Głównej Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego Teresa Skibicka oraz dyrektor Biblioteki Głównej Akademii Muzycznej w Bydgoszczy Elżbieta Abramek, Rektor UKW prof. dr hab. Jacek Woźny, Prorektor ds. Rozwoju i Współpracy dr hab. inż. prof. nadzw. UKW Marek Macko, Rektor WSG prof. WSG dr inż. Wiesław Olszewski, prezes Związku Pracodawców „Pracodawcy Pomorza i Kujaw” Mirosław Ślachciak.

Obchody poprowadziła z-ca dyrektora Biblioteki UKW Barbara Maklakiewicz.

Pierwszy zabrał głos prof. Jacek Woźny, który podkreślając, że „zwyczaj nadawania imienia salom uniwersyteckim już ma kilka lat i powinniśmy zauważyć rangę tego wydarzenia, gdyż nie jest to wydarzenie codzienne. […] Mamy sale wielu znamienitych postaci i jeżeli w tym momencie do ich grona dochodzi pan dr L. J. Malinowski, trzeba to traktować jako honor dla nas i dowód wyróżnienia dla Pana L. J. Malinowskiego […] Te postaci, których imiona pojawiają się w naszym uniwersytecie są pewnymi wzorami patriotów, obywateli, […] niech nazwa tej Sali upamiętnia i przypomina studentom kim był jej patron.”

Jako drugi zabrał głos Józef Szyłejko, który przedstawił historię powstania Towarzystwa Przyjaciół Wilna i Ziemi Wileńskiej, działalność wydawniczą towarzystwa oraz wkład L. J. Malinowskiego w jej działalność. Wspominał m.in.: „28 stycznia 1989 roku z inicjatywy dr L. J. Malinowskiego powstał oddział w Bydgoszczy, którego został prezesem i był nim aż do śmierci. Był też członkiem Zarządu Głównego Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej. […] Oddział w Bydgoszczy zawsze miał swoją siedzibę w Bibliotece Głównej na początku WSP, potem Akademii Bydgoskiej i ostatecznie w gmachu nowej Biblioteki UKW.” W imieniu Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej pragnę wyrazić radość i złożyć podziękowanie władzom uczelni i dyrekcji Biblioteki Głównej za kolejne wyróżnienie wybitnego członka naszego towarzystwa. Po doktorze Henryku Filipowicz-Dubowiku, którego imieniem została nazwana Sala Zbiorów Specjalnych Biblioteki UKW, dzisiaj zostanie odsłonięta tablica pamiątkowa i nastąpi nadanie Pracowni Dziedzictwa Kulturowego Kresów Wschodnich imienia dr. Leszka Jana Malinowskiego.”

Po części oficjalnej rozpoczęła się sesja okolicznościowa, na której swoje wykłady i odczyty zaprezentowali: dr hab. Marek Romaniuk „Dr Leszek Jan Malinowski jako nauczyciel i wychowawca – garść wspomnień”, Janusz Umiński „Działalność dr Leszka Jana Malinowskiego w organizacjach naukowych i społeczno-kulturalnych Bydgoszczy oraz w nauczycielskiej spółdzielczości mieszkaniowej”, dr hab. Zofia Sawaniewska-Moch (prof. IS PAN) „Leszek Jan Malinowski - encyklopedia Ziemi Wileńskiej”, Izabela Budzbon „Działalność wydawnicza TMWiZM”, Maria Czarnecka-Dąbek „Pracownia Dziedzictwa Kulturowego Kresów Wschodnich” oraz Gizela Chmielewska „Profesor Malinowski – portret wdzięcznością malowany”.

Po zakończeniu części wykładowej goście przeszli pod tablicę poświęconą dr. L. J. Malinowskiemu, gdzie Barbara Maklakiewicz powiedziała: „Uczelnia UKW chce w ten sposób uhonorować wielkiego człowieka, wielkiego przyjaciela biblioteki, wielkiego miłośnika Kresów i bydgoszczanina z wyboru.”

Uroczystego odsłonięcia tablicy pamiątkowej i nadanie Pracowni Dziedzictwa Kulturowego Kresów Wschodnich imienia dr. Leszka Jana Malinowskiego dokonali synowie L. J. Malinowskiego, Rektor UKW prof. dr hab. Jacek Woźny, dyrektor Biblioteki UKW dr Aldona Chlewicka-Mączyńska oraz prezes Bydgoskiego Oddziału Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej Irena Danecka.

Pod tablicą złożono również kwiaty: w imieniu Biblioteki UKW dr A. Chlewicka-Mączyńska, w imieniu Bydgoskiego Oddziału TMWiZW Irena Danecka oraz przedstawiciel i pełnomocnik Wojewody Kujawsko-Pomorskiego do spraw Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Polityki Historycznej Jarosław Jakubowski.

Syn Leszka Jana Malinowskiego, dr Andrzej Malinowski w imieniu swoich braci powiedział m.in.: ”[…] Relacje moje z ojcem były z pewnością rzadkie, […] natomiast były niezwykle intensywne i myślę, że z perspektywy tych wszystkich lat, powiedziałbym, że ojciec miał wyjątkową zdolność trafiania w kwestie, które były dla nas i naszej przyszłości niezwykle istotne. Myślę, że możemy dzisiaj z podniesioną głową powiedzieć, że z tych rad w pełni skorzystaliśmy. Myślę również, że dosyć sprawiedliwie rozdzielił swoje geny na całą naszą rodzinę. Najmłodszy brat Tomek jest piszącym dziennikarzem, więc zamiłowanie językowe jest widoczne. Marek jako manager i prawnik przejął z pewnością jego cechy organizacyjne i zdolność kojarzenia. Ja, gdybym chciał się w jakiś sposób zdeklarować, prawdopodobnie przejąłem po nim cechy tzw. państwowca. Zawsze nam tłumaczył, że służba państwu jest rzeczą dla każdego Polaka niezwykle ważną i staram się to przez całe życie robić. […] W imieniu moich braci, ich rodzin, w imieniu żyjącego jeszcze brata mojego ojca, chciałem serdecznie podziękować przede wszystkim Rektorowi UKW, pani dyrektor Barbarze Maklakiewicz i wszystkim, którzy przyczynili się do tej uroczystości.”

Po odsłonięciu tablicy zaproszono wszystkich gości na poczęstunek, przygotowany przez pracowników Biblioteki. Była to też okazja do obejrzenia towarzyszącym wydarzeniu wystaw: „Leszek Jan Malinowski: Pamiątki, dokumenty, fotografie”, Wystawa wydawnictw TMWiZW” oraz „Okruchy dawnej Wileńszczyzny. Vilniana ze zbiorów Przemysława Namsołka”.

Ostatnią, wspomnieniową część uroczystości, urozmaicił koncert w wykonaniu Duetu Vioval: Larisy Strelita-Strele (wiolonczela) i Valerijsa Ivanovsa (skrzypce), którzy wykonali m.in. dwie aranżacje pieśni wileńskich.

Prowadząca Barbara Maklakiewicz odczytała dwa listy na okoliczność tej uroczystości przesłane przez prof. Witolda Czarneckiego z Uniwersytetu w Białymstoku, wspominającego współpracę z panem Malinowskim oraz list prof. Mieczysława Jackiewicza, który współpracował głównie przy Wileńskiej encyklopedii.

Na pożegnanie, swoimi reminiscencjami podzieliła się rodzina, współpracownicy, wychowankowie i przedstawiciele instytucji kultury a także społeczności akademickiej. Mieliśmy również okazję obejrzeć film z cyklu Notacje historyczne pt. ”Karabiny na sznurku”, gdzie L. J. Malinowski wspomina reakcje Wilna na wybuch II wojny światowej i pierwszych lat okupacji. Opowiada również o swoim udziale w wydarzeniach, które rozpoczęły się w nocy z 6 na 7 lipca 1944 r. w Wilnie, a także o okolicznościach aresztowania przez NKWD Aleksandra Krzyżanowskiego ps. "Wilk" - komendanta Okręgu Wileńskiego Armii Krajowej.